Κατεβάστε το σενάριο

Η κοινωνία στην τέχνη

  • Δημιουργός: Μποτέλη Στεφανία

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Β' Γυμνασίου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Γλώσσα
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Συνταγμένο σενάριο

Εφαρμογές του σεναρίου

Περίληψη

Στο σενάριο αυτό οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν μια διαδικτυακή έκθεση τέχνης με τίτλο «Η κοινωνία στην τέχνη», την οποία θα αναρτήσουν σε ιστολόγιο. Για τον σκοπό αυτό, θεωρείται αναγκαίο να αποσαφηνίσουν το ευρύ πεδίο του όρου κοινωνικά προβλήματα και να συνειδητοποιήσουν τον στενό δεσμό μεταξύ κοινωνίας και τέχνης διερευνώντας τον τρόπο με τον οποίο διαφορετικές μορφές τέχνης θίγουν σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα.
Για τη δημιουργία της έκθεσης αυτής οι μαθητές θα πλοηγηθούν στο διαδίκτυο (ατομική εργασία), προκειμένου να εντοπίσουν έργα τέχνης της δικής τους προτίμησης και αισθητικής που αναφέρονται σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό πρόβλημα και θα παραγάγουν κείμενα-παρουσιάσεις για τα έργα αυτά, αφού πρώτα εξασκηθούν στη διαδικασία αποκωδικοποίησης των έργων τέχνης με εργαλεία την περιγραφή και την αφήγηση (ομαδική εργασία).
Επίσης, μετά την ανάρτηση των έργων και των παρουσιάσεών τους στο διαδίκτυο θα ζητηθεί από τους μαθητές να δημιουργήσουν προσκλήσεις και αφίσα για τη διαδικτυακή τους έκθεση. Για τον σκοπό αυτό, προηγουμένως και στην ολομέλεια, θα εντοπίσουν μέσω της αποδόμησης διαφορετικών τύπων προσκλήσεων (πρόσκληση σε έκθεση χαρακτικής, πρόσκληση σε θεατρική παράσταση σχολείου, πρόσκληση σε επιστημονική συνάντηση, αφίσα-πρόσκληση σε έκθεση φωτογραφίας, πρόσκληση σε γενέθλια), τον επικοινωνιακό στόχο, τη δομή, το περιεχόμενο, το ύφος, το λεξιλόγιο και τα εκφραστικά μέσα του κειμενικού αυτού είδους. Θα ακολουθήσει σύγκριση προσκλήσεων με αντίστοιχες αφίσες τους, ώστε να αναδειχθούν οι ομοιότητες και οι διαφορές αυτών των δύο κειμενικών ειδών και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Για τη διευκόλυνση των μαθητών θα μοιραστεί φύλλο εργασίας με τις ερωτήσεις-άξονες της αποδόμησης των προσκλήσεων /αφισών.
Στη συνέχεια, οι μαθητές/τριες θα παραγάγουν τις δικές τους προσκλήσεις και αφίσες για την έκθεση που οργανώνουν με στόχο την προβολή της έκθεσης στον κύκλο των φίλων τους και των γνωστών τους, στη σχολική κοινότητα αλλά και στο ευρύ κοινό. Για τη δημιουργία τους θα χρησιμοποιηθούν διαφορετικά ηλεκτρονικά περιβάλλοντα ανά δύο ομάδες (Επεξεργαστής Κειμένου-Microsoft Office Word και λογισμικό Microsoft Office Publisher για τη δημιουργία πρόσκλησης/ λογισμικό Glogster ή Tagxedo για τη δημιουργία αφίσας).
Τέλος, οι μαθητές/τριες θα παρουσιάσουν τις προσκλήσεις τους και τις αφίσες τους στην ολομέλεια. Μετά από κάθε παρουσίαση θα γίνεται εξαγωγή συμπερασμάτων στο πλαίσιο της ολομέλειας με βάση τους παρακάτω άξονες:
1. Ακολουθεί το παραγόμενο κείμενο τα γενικά χαρακτηριστικά, το περιεχόμενο και τη δομή του κειμενικού είδους της πρόσκλησης/αφίσας, όπως τα εντοπίσαμε στην προηγούμενη φάση;
2. Το ύφος της παραγόμενης πρόσκλησης/αφίσας είναι κατάλληλο με γνώμονα τους αποδέκτες της;
3. Στην παραγόμενη πρόσκληση/αφίσα έχουμε αναφορική ή ποιητική λειτουργία της γλώσσας; Εντοπίζετε κάποιο εκφραστικό σχήμα;
4. Ποια διαφορά παρουσιάζει η συγκεκριμένη πρόσκληση/αφίσα σε σχέση με τις τυπικές προσκλήσεις/αφίσες που μελετήσαμε στην προηγούμενη φάση;
5. Ποιες δυνατότητες προσφέρει η χρήση του συγκεκριμένου λογισμικού για τη δημιουργία της πρόσκλησης/αφίσας (μορφοποίηση κειμένου/σελίδας, αποθήκευση, επιλογή διαστάσεων, εισαγωγή αντικειμένου/εικόνας, δημοσίευση στο web/αποστολή με συγχώνευση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου/τυπογραφική εκτύπωση, συγκεκριμένα πρότυπα);
6. Ποιοι πόροι (γλωσσικοί και μη γλωσσικοί) χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία της πρόσκλησης/αφίσας;
7. Ποιες μορφές μπορεί να λάβει αυτή η πρόσκληση/αφίσα (εκτυπωμένη-ηλεκτρονική); Πώς επηρεάζει κάθε μορφή την επικοινωνιακή της αποτελεσματικότητα και κατά πόσο;
8. Πιστεύετε πως η χρήση προγραμμάτων για τη δημιουργία πρόσκλησης/αφίσας σας διευκολύνει και σας κάνει πιο δημιουργικούς ή αντίθετα περιορίζει τη δημιουργικότητά σας;
9. Θα προτιμούσατε να δημιουργήσετε χειρόγραφη πρόσκληση/αφίσα και για ποιο λόγο;
Αφού παρουσιαστούν όλα τα παραγόμενα κείμενα, μπορούν να γίνουν διαπιστώσεις ως προς τις ομοιότητες και τις διαφορές που παρουσιάζουν μεταξύ τους οι διαφορετικές ανά ομάδα προσκλήσεις/αφίσες αλλά και ως προς τα χαρακτηριστικά των διαφορετικών περιβαλλόντων εργασίας που χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή τους (δυνατότητες που προσφέρουν αλλά και δεσμεύσεις που επιβάλλουν στον δημιουργό).
Οι προσκλήσεις και οι αφίσες που θα δημιουργηθούν θα κοινοποιηθούν στο σχολείο και θα διοχετευτούν στη σχολική και στην ευρύτερη κοινότητα, ώστε να γνωστοποιηθεί η διοργάνωση της διαδικτυακής έκθεσης.
Γενικά, στο συγκεκριμένο σενάριο καλλιεργείται ο κριτικός γραμματισμός, καθώς οι μαθητές/τριες εξασκούνται στην υιοθέτηση κριτικής στάσης απέναντι στα έργα τέχνης και στη σχέση που τα διέπει με την κοινωνία αλλά και στην κριτική επεξεργασία πληροφοριών που συλλέγουν από το διαδίκτυο. Επιπλέον, καλλιεργούνται νέοι γραμματισμοί μέσω της παραγωγής κειμένων σε διαφορετικά ηλεκτρονικά περιβάλλοντα αλλά και μέσω της συμμετοχής των μαθητών/τριών στο ιστολόγιο. Σε επίπεδο γλωσσικών δεξιοτήτων, καλλιεργούνται η δεξιότητα της κατανόησης γραπτού λόγου (μέσω της ανάγνωσης κειμένων για επεξεργασία πληροφοριών), η δεξιότητα της παραγωγής γραπτού λόγου με την παραγωγή συγκεκριμένων κειμενικών ειδών (κείμενο-παρουσίαση, πρόσκληση, αφίσα), καθώς και η δεξιότητα της παραγωγής και της κατανόησης προφορικού λόγου (παρουσίαση εργασιών ομάδων στην ολομέλεια, σχόλια και παρατηρήσεις, διάλογος). Τέλος, στην κατεύθυνση του κριτικού νέου γραμματισμού καλλιεργείται η κριτική στάση απέναντι στα ηλεκτρονικά περιβάλλοντα που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή κειμένων και στα περιθώρια επιλογής που δίνουν στους χρήστες τους.

Διδακτική Ενότητα→ Β Γυμνασίου
↘ Συζητώντας για σύγχρονα κοινωνικά θέματα
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
↘ Πολιτισμός-Τέχνη
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό - γνώσεις για τη σημείωση
↘ Γραπτό
↘ Προφορικό
↘ Υβριδικό (μείξη προφορικού και γραπτού λόγου)
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Παράγραφος
↘ Κειμενικά είδη
↘ επιστολές/προσκλήσεις
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολογικά/γνώμης
↘ Ιστολόγια
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Κριτική διάσταση
↘ Πρακτικές γραμματισμού
↘ Ανάγνωση
↘ Γραφή
↘ Επικοινωνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό
↘ Προφορικό
↘ Γραπτό
↘ Υβριδικό
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Κειμενικά είδη
↘ Επιστολές/προσκλήσεις
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολικά/γνώμης
↘ Παράγραφος
↘ Ιστολόγια
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Σχόλια πάνω στη χρονική διάρκεια

Προβλεπόμενος χρόνος: 10 διδακτικές ώρες

Χρονολογία (από)03/2013
Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Εφαρμογές γραφείου
→ Εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Περιβάλλοντα σχεδιασμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Κεντρική προβολή/παρουσίαση