Κατεβάστε το σενάριο

Τεκμήρια

  • τεκμηρια_rar [8,96 MB]

Γενιά από γεννώ, τέχνη από τίκτω, ποίημα από ποιώ: Το πρόσωπο της μητέρας

  • Δημιουργός: Ευαγγελία Σαζακλή

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Γ' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Λογοτεχνία
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Εφαρμοσμένο σενάριο

Περίληψη

Η εφαρμογή του παρόντος σεναρίου έλαβε χώρα κατά την άνοιξη της σχολικής χρονιάς 2014-2015. Για την εφαρμογή του απαιτήθηκαν συνολικά 8 διδακτικές ώρες, εκ των οποίων οι δύο πρώτες και οι δύο τελευταίες αφιερώθηκαν στις δραστηριότητες της Α΄ προαναγνωστικής και Γ΄ μεταναγνωστικής φάσης και οι 4 ώρες στη Β΄ φάση της κυρίως ανάγνωσης.

Πιο συγκεκριμένα, η Α΄ φάση αναλώθηκε στη συζήτηση για τις έννοιες ποίηση/ τέχνη μετά από αφόρμηση δύο ολιγόλεπτων αποσπασμάτων από γνωστές ταινίες. Στη Β΄ φάση οι μαθητές εργάστηκαν ομαδοσυνεργατικά, μελετώντας τα κείμενα που ανθολογούνται στο σχολικό εγχειρίδιο της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ΄ Λυκείου με κοινό θεματικό άξονα το πρόσωπο της μητέρας. Μέσα από συγκεκριμένες δραστηριότητες οι μαθητές κινήθηκαν και σε άλλες μορφές τέχνης (ζωγραφική, μουσική, κινηματογράφος, θέατρο) και εξέτασαν πώς οι επιλογές, τα εκφραστικά μέσα υπηρέτησαν το ίδιο μοτίβο. Τα παιδιά κατάλαβαν ότι η κάθε γενιά «τίκτει» ένα ποίημα για τη μητέρα, ο κάθε δημιουργός-τεχνίτης δημιουργεί με διαφορετικά μέσα ένα διαφορετικό ποίημα-καλλιτέχνημα και τελικά και οι ίδιοι οι μαθητές «ποίησαν» ηλεκτρονικά ποιήματα για τη δική τους μητέρα. Στη Γ΄ φάση παρουσίασαν τα αποτελέσματα των εργασιών τους στην ολομέλεια της τάξης και συζήτησαν για το πρόσωπο της μητέρας στη ζωή τους.

Οι μαθητές μελέτησαν ποιητικά κείμενα στα οποία εντοπίζεται η υπερρεαλιστική γραφή και τα οποία ανθολογούνται στην πλειοψηφία τους στο σχολικό εγχειρίδιο της νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γενικής Παιδείας της Γ΄ Λυκείου. Στόχος μέσα από τη μελέτη των ποιημάτων αυτών ήταν να εντοπίσουν βασικά στοιχεία του λογοτεχνικού κινήματος του υπερρεαλισμού, όπως η τολμηρή εικονοποιία, η απουσία πολλών σημείων στίξης, η αποδέσμευση από τη λογική και η αυτόματη γραφή καθώς και η κυριαρχία της φαντασίας και του ονειρικού στοιχείου. Επιπλέον, προβληματίστηκαν για τη λειτουργία των παραπάνω στοιχείων, στα ποιήματα που μελέτησαν.

Για την εξέταση όλων των παραπάνω τέθηκαν στους μαθητές ομαδικές δραστηριότητες, για να αξιολογηθεί ο βαθμός συνεργασίας όλων και η συνεισφορά του κάθε μέλους στην ομάδα. Παράλληλα, εκτός από την ομαδοσυνεργατική μέθοδο διδασκαλίας, χρησιμοποιήθηκε και η σύνδεση με υπάρχουσες γνώσεις σχετικές με την υπερρεαλιστική ποίηση και τα χαρακτηριστικά της, κυρίως κατά την πρώτη ώρα εφαρμογής του σεναρίου, όταν οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με τον εφαρμοσμένο υπερρεαλισμό, όχι μόνο στην ποίηση, αλλά και σε άλλες μορφές τέχνης και ειδικότερα στη ζωγραφική (Μέθοδος ΖΕΑ).

Διδακτική Ενότητα→ Γ Λυκείου
↘ Μεταπολεμική και σύγχρονη ποίηση
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Οικογένεια
↘ Ανθρώπινες σχέσεις-Πόλεμος/Ειρήνη-Ο Ξένος/Άλλος
↘ Γιορτές
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Σύνταξη
↘ Ρηματικό σύνολο
↘ Ευθύς – πλάγιος λόγος
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Κειμενικά είδη
↘ Χρονικά/αφηγηματικά/βιογραφικά είδη
↘ Ποιήματα/τραγούδια
↘ Έκθεση (σχολικού τύπου)
↘ Λογοτεχνικά γένη και είδη
↘ Ποίηση-ποίημα
↘ Δημοτικά τραγούδια
↘ Ρεύματα-σχολές
↘ Υπερρεαλισμός
↘ Συμβολισμός
↘ Γραμματολογικές περίοδοι
↘ Μεταπολεμική πεζογραφία/ποίηση
↘ Γενιά του 1970
↘ Σύγχρονη λογοτεχνία
↘ Τεχνικές/τρόποι γραφής
↘ Σχήματα λόγου
↘ Σύμβολο
↘ Αυτόματη γραφή
↘ Εσωτερικός μονόλογος
↘ Παρομοίωση
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Πολυτροπικό
↘ Ανάγνωση
↘ Ανάγνωση στην ολομέλεια της τάξης
↘ Ανάγνωση κατά ομάδες
↘ Σιωπηλή κατ' ιδίαν ανάγνωση
↘ Συζήτηση
↘ Παραγωγή κειμένου
↘ Λογοτεχνικό κείμενο (quasi literature writing)
↘ Δημιουργική γραφή (creative writing)
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
↘ Συνεργατικό κείμενο
↘ Κείμενα οπτικής επικοινωνίας (σχέδιο, ζωγραφιά, φωτογραφία)
↘ Ακρόαση
↘ Μουσική-τραγούδι
↘ Μελοποιημένη ποίηση
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)01/03/2015
Χρονολογία έως23/04/2015
Σχολική μονάδα

3ο Γενικό Λύκειο Κορίνθου

Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Εφαρμογές γραφείου
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Λεξικά, σώματα κειμένων

Κείμενα

  • Αλεξάνδρου, Άρης. Με τι μάτια τώρα πια.
  • Ευαγγέλου, Ανέστης. Μην απορείς, μητέρα.
  • Θεοδώρου, Βικτωρία. Εγκώμιο.
  • Καρβέλης, Τάκης. Ήρθε και πάλι σήμερα.
  • Μαστοράκη, Τζένη. Περίληψη.
  • Ταχτσής, Κώστας. Τα ρέστα.
  • Τσακνιάς, Σπύρος. Επίσκεψη.
  • Δημουλά, Κική. Σημείο αναγνωρίσεως.