Κατεβάστε το σενάριο

Τεκμήρια

  • Matsouka_polemos_tek [5,57 MB]

Αξίες και ιδέες σχετικές με τον πόλεμο και την ειρήνη, όπως αναδεικνύονται μέσα από τη Λογοτεχνία και φωτίζονται από την Ιστορία

  • Δημιουργός: Κωνσταντίνα Ματσούκα

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Β' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Γλώσσα
  • Διαθεματικό: Ναι
  • Εφαρμοσμένο σενάριο

Περίληψη

Ο θεωρητικός προβληματισμός γύρω από τον πόλεμο (αιτίες, συνέπειες) και την ειρήνη (αξία και αναγκαιότητά της, προϋποθέσεις διατήρησής της) εντάσσεται στους θεματικούς κύκλους που προσεγγίζονται στο πλαίσιο της διδασκαλίας της Νεοελληνικής Γλώσσας στο Λύκειο. Το παρόν σενάριο εκτυλίσσεται με επίκεντρο τον σχετικό προβληματισμό, αλλά δεν επικεντρώνεται στη συνήθη ανάλυση του ζητήματος, αυτήν δηλαδή που στοχεύει απλώς στην προετοιμασία των μαθητών να ανταποκριθούν στην ανάπτυξη σχετικών θεμάτων κατά την παραγωγή γραπτού λόγου (παρότι δεν αποκλείει και αυτού του είδους την εξάσκηση-προετοιμασία). Το σενάριο επικεντρώνεται στο να καλλιεργήσει στους μαθητές προβληματισμό όχι μόνο σε σχέση με την αυτονόητη φρίκη του πολέμου και την αναγκαιότητα της ειρήνης, αλλά και σε σχέση με το γεγονός ότι αναπτύσσονται ανθρώπινες αξίες οι οποίες δε συνδέονται μόνο με την ειρήνη αλλά και με τον πόλεμο (ιδέες και αξίες που εκλογικεύουν το γεγονός της ύπαρξης πολέμων). Το σενάριο εμπλέκει τους μαθητές στη διαδικασία να διερευνήσουν όχι μόνο πώς αποτυπώνεται η φρίκη του πολέμου στην ανθρώπινη συνείδηση, αλλά και ποιες ανθρώπινες αξίες (ηρωισμός, πατριωτισμός, ελευθερία) συνδέονται με τον πόλεμο. Το διδακτικό αντικείμενο της Λογοτεχνίας προσφέρεται να αξιοποιηθεί σε αυτό το σχέδιο διδασκαλίας, γιατί εξασφαλίζει το κατάλληλο υλικό και τις αφορμές για προβληματισμό.

Το σενάριο αποτελεί ένα σχετικά σύνθετο σχέδιο εργασίας, που περιλαμβάνει αρκετές επιμέρους δραστηριότητες. Σε κάθε στάδιο της εργασίας τους, οι μαθητές αναλαμβάνουν να μελετήσουν σε ομάδες ένα ζήτημα, έχοντας στη διάθεσή τους το κατάλληλο προς επεξεργασία υλικό και υποβοηθούμενοι από συγκεκριμένα ερωτήματα που θέτει ο/η εκπαιδευτικός (φύλλο εργασίας). Αφού διέλθουν από τα αναγκαία στάδια διερεύνησης του θέματος, διαπραγμάτευσης (κυρίως όταν υπάρξει διαφωνία εντός της ομάδας) και ανατροφοδότησης (από τον/την εκπαιδευτικό και τα μέλη των υπολοίπων ομάδων), στο τέλος παράγουν κάποιο προϊόν που αποτυπώνει την εργασία που προηγήθηκε. Ο/Η εκπαιδευτικός, εκτός από τη διερευνητική προσέγγιση του θέματος, ενθαρρύνει την αυτοαξιολόγηση (αυτοκριτική) της ομάδας και την αμοιβαία αξιολόγηση των ομάδων, διαδικασίες μέσω των οποίων καλλιεργούνται στους μαθητές μεταγνωστικές ικανότητες.
Τα λογοτεχνικά κείμενα που θα αξιοποιηθούν δεν είναι αναγκαίο να περιορίζονται σε αυτά του διδακτικού εγχειριδίου – αν και το μεγαλύτερο μέρος τους προέρχεται από το σχολικό εγχειρίδιο και από τις μελετώμενες στην οικεία σχολική τάξη περιόδους λογοτεχνικής παραγωγής.

Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Ανθρώπινες σχέσεις-Πόλεμος/Ειρήνη-Ο Ξένος/Άλλος
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Λεξιλόγιο - Σημασιολογία
↘ Πολυσημία
↘ Σχέσεις λέξεων
↘ Λεξική και προτασιακή σημασία
↘ Οικογένειες λέξεων
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Γραπτό
↘ Προφορικό
↘ Υβριδικό (μείξη προφορικού και γραπτού λόγου)
→ Εξήγηση
→ Παράγραφος
→ Περίληψη
→ Κειμενικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολογικά/γνώμης
↘ Ποιήματα/τραγούδια
↘ Έκθεση (σχολικού τύπου)
↘ Δοκίμιο
↘ Ιστολόγια
↘ Ηλεκτρονικά μηνύματα
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Πρακτικές γραμματισμού
↘ Ανάγνωση
↘ Γραφή
↘ Επικοινωνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Προφορικό
↘ Γραπτό
↘ Υβριδικό
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Εξήγηση
↘ Κειμενικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολικά/γνώμης
↘ Ποιήματα/τραγούδια
↘ Παράγραφος
↘ Έκθεση (σχολικού τύπου)
↘ Δοκίμιο
↘ Ιστολόγια
↘ Ηλεκτρονικά μηνύματα
Σύνδεση με άλλο γνωστικό αντικείμενο→ Φιλολογικής ζώνης
↘ Νεοελληνική Λογοτεχνία
↘ Νεοελληνική Γλώσσα
→ Ημιτυπικές και άτυπες διαδικασίες εκπαίδευσης
↘ Ερευνητικές Εργασίες – Project
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)19/02/2015
Χρονολογία έως30/04/2015
Σχολική μονάδα

40ο ΓΕΛ Αθηνών-Γκράβα

Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Εφαρμογές γραφείου
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Λεξικά, σώματα κειμένων
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Κεντρική προβολή/παρουσίαση