Κατεβάστε το σενάριο

Τεκμήρια

  • Αναλφαβητισμός (τεκμήρια) [1,47 MB]

Αναλφαβητισμός

  • Δημιουργός: Πολυξένη Μπίλλα

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Α' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Γλώσσα
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Εφαρμοσμένο σενάριο

Το σενάριο στηρίζεται

Εφαρμογές του σεναρίου

Περίληψη

Μέσα από την εφαρμογή του σεναρίου επιδίωξα κατά κύριο λόγο την ευαισθητοποίηση των μαθητών στο θέμα του αναλφαβητισμού και τη συνειδητοποίηση από την πλευρά τους των κοινωνικοπολιτικών και πολιτισμικών παραμέτρων του.

Κατά το πρώτο δίωρο, σύμφωνα με την περιγραφή της διαδικασίας στη διδακτική πρόταση (Π. Μπίλλα, 2013: 5), ζήτησα από τους μαθητές να επισημάνουν τις ποικίλες μορφές του φαινομένου μέσω της αξιοποίησης διαδραστικού χάρτη με μαρτυρίες παιδιών του τρίτου κόσμου (οργανικός αναλφαβητισμός), αλλά και της αξιοποίησης φύλλων εργασίας για τον προσδιορισμό άλλων μορφών αναλφαβητισμού (λειτουργικός, κοινωνικός, τεχνολογικός, εικονικός/οπτικός, πολιτισμικός). Για τον επαγωγικό προσδιορισμό τους αξιοποιήσαμε την κριτική ανάγνωση κειμένων, στατιστικών πινάκων και εικόνων, ενώ κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της εργασίας των ομάδων πρόβαλα βασικό μέρος του υλικού προς επεξεργασία κάθε ομάδας στις υπόλοιπες.

Κατά το δεύτερο δίωρο οι ομάδες διερεύνησαν τα αίτια κάθε μορφής αναλφαβητισμού, καθώς και τα αποτελέσματα της μορφής του που είναι γνωστή ως «οργανικός αναλφαβητισμός». Για τα αίτια εργάστηκαν με φύλλα εργασίας και αξιοποίησαν διαδικτυακό υλικό, ενώ για τα αποτελέσματα προχώρησαν σε κριτική ανάγνωση σχετικής ψηφιακής αφήγησης.

Συνεχίσαμε τη διερεύνηση των αποτελεσμάτων κατά το τρίτο δίωρο, στο πλαίσιο του οποίου οι μαθητές, αφού προβληματίστηκαν για τα αποτελέσματα των υπόλοιπων μορφών του αναλφαβητισμού, προχώρησαν και σε δραστηριότητες που αφορούσαν στην κατανόηση του όρου «γραμματισμός». Στο σημείο αυτό διαφοροποίησα την πορεία εφαρμογής του σεναρίου σε σχέση με την περιγραφόμενη στη διδακτική πρόταση (Π. Μπίλλα, 2013: 5). Πιο συγκεκριμένα, λόγω έλλειψης χρόνου δεν προχωρήσαμε στη δημιουργία αφισών σε αυτή τη φάση. Στο τέλος του διδακτικού δίωρου τους ανέθεσα ως εργασία για το σπίτι να σχολιάσουν σε μια παράγραφο το περιεχόμενο μιας φράσης, όπως θα το χρησιμοποιούσαν σε μια ενδεχόμενη συζήτηση για την αναγκαιότητα της δια βίου μάθησης.

Κατά το τέταρτο δίωρο και συγκεκριμένα την πρώτη ώρα, σχολιάσαμε δειγματοληπτικά κάποιες εργασίες, ενώ τη δεύτερη ώρα οι μαθητές δημιούργησαν αφίσες για ποικίλες μορφές του αναλφαβητισμού.

Διδακτική Ενότητα→ Νεοελληνική Γλώσσα
↘ Α Λυκείου
↘ Ο λόγος
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
↘ Πολιτισμός-Τέχνη
↘ Τεχνολογία-Επικοινωνία-Συγκοινωνιακά μέσα
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Λεξιλόγιο - Σημασιολογία
↘ Σχέσεις λέξεων
↘ Ετυμολογία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό - γνώσεις για τη σημείωση
↘ Γραπτό
↘ Προφορικό
↘ Υβριδικό (μείξη προφορικού και γραπτού λόγου)
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Ανάλυση διαδικασίας
↘ Εξήγηση
↘ Παράγραφος
↘ Κειμενικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολογικά/γνώμης
↘ Γλωσσική ποικιλία
↘ Πραγματολογία - κειμενογλωσσολογία
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Κριτική διάσταση
↘ Πρακτικές γραμματισμού
↘ Ανάγνωση
↘ Γραφή
↘ Επικοινωνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό
↘ Προφορικό
↘ Γραπτό
↘ Υβριδικό
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Ανάλυση διαδικασίας
↘ Εξήγηση
↘ Κειμενικά είδη
↘ Χρονικά/αφηγηματικά/βιογραφικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολικά/γνώμης
↘ Έρευνες/μελέτες
↘ Ειδησεογραφικά
↘ Πληροφοριακά/διαφημιστικά
↘ Ποιήματα/τραγούδια
↘ Παράγραφος
↘ Δοκίμιο
↘ Ιστολόγια
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)29/03/2013
Χρονολογία έως26/04/2013
Σχολική μονάδα

Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Αγίων Αναργύρων

Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Περιβάλλοντα διδασκαλίας / εξάσκησης
→ Εφαρμογές γραφείου
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Λεξικά, σώματα κειμένων
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Κεντρική προβολή/παρουσίαση
→ Φορητοί υπολογιστές