Κατεβάστε το σενάριο

Η αφήγηση ως πράξη επικοινωνίας

  • Δημιουργός: Πολυξένη Μπίλλα

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Α' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Γλώσσα
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Συνταγμένο σενάριο

Εφαρμογές του σεναρίου

Περίληψη

Στη διδακτική πρόταση επιχειρείται η διερευνητική προσέγγιση της αφήγησης ως πράξης επικοινωνίας μέσα από δραστηριότητες που αξιοποιούν τις ΤΠΕ και την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία. Πιο συγκεκριμένα, κατά την πρώτη φάση, κάθε ομάδα μελετά βάσει φύλλου εργασίας ένα κείμενο που ανήκει σε αφηγηματικό είδος διαφορετικό από αυτό των υπόλοιπων ομάδων (ιστοριογραφία, δημοσιογραφική είδηση, λογοτεχνική αφήγηση, βιογραφικό σημείωμα, απομνημονεύματα, ημερολόγιο). Στόχος της δραστηριότητας είναι να προσδιορίσουν οι μαθητές το περιεχόμενο, τον τρόπο οργάνωσης των πληροφοριών, τις προϋποθέσεις, τον σκοπό, τις λεξικογραμματικές επιλογές και το ύφος της αφήγησης, ώστε σε πρώτη φάση να μπορούν να ξεχωρίσουν ανάμεσα σε διαφορετικού τύπου κείμενα αυτά που ανήκουν στον κειμενικό τύπο της αφήγησης.

Κατά το δεύτερο δίωρο, εκκινώντας πάλι από κείμενα αφήγησης διαφορετικά για κάθε ομάδα (κατάθεση αυτόπτη μάρτυρα, βιογραφία, μήνυση, σύντομη είδηση, ανεπτυγμένη είδηση-αφήγηση, μυθιστόρημα) και αξιοποιώντας τις πληροφορίες που δίνονται σε αυτά, οι μαθητές καλούνται να γράψουν κείμενο διαφορετικού αφηγηματικού είδους από το αρχικό. Πρόκειται για διαδικασία δημιουργικής γραφής που προϋποθέτει διαφορετικές επιλογές στο επίπεδο της οπτικής γωνίας, του ύφους, της επιλογής και οργάνωσης των πληροφοριών. Κατά αυτόν τον τρόπο, δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να εφαρμόσουν κριτικά τις αποκτηθείσες γνώσεις, αλλά και να ασκηθούν στην παραγωγή λόγου σε συγκεκριμένες επικοινωνιακές περιστάσεις.

Στο τέλος της όλης διαδικασίας, συμπληρώνουν εννοιολογικό χάρτη που αποδελτιώνει τα χαρακτηριστικά της αφήγησης ως πράξης επικοινωνίας και αξιολογεί την επίτευξη στόχων που σχετίζονται με τις γνώσεις για τη γλώσσα και τους γραμματισμούς.

Διδακτική Ενότητα→ Νεοελληνική Γλώσσα
↘ Α Λυκείου
↘ Η αφήγηση
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Γραπτό
↘ Προφορικό
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Κειμενικά είδη
↘ επιστολές/προσκλήσεις
↘ Χρονικά/αφηγηματικά/βιογραφικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολογικά/γνώμης
↘ Ειδησεογραφικά
↘ Ποιήματα/τραγούδια
↘ Γλωσσική ποικιλία
↘ Πραγματολογία - κειμενογλωσσολογία
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Πρακτικές γραμματισμού
↘ Ανάγνωση
↘ Γραφή
↘ Επικοινωνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Προφορικό
↘ Γραπτό
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Αφήγηση
↘ Κειμενικά είδη
↘ Χρονικά/αφηγηματικά/βιογραφικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολικά/γνώμης
↘ Ειδησεογραφικά
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια1-6 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)08/2013
Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Περιβάλλοντα διδασκαλίας / εξάσκησης
→ Εφαρμογές γραφείου
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Περιβάλλοντα σχεδιασμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Λεξικά, σώματα κειμένων
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Κεντρική προβολή/παρουσίαση
→ Φορητοί υπολογιστές