Κατεβάστε το σενάριο

Ο πολιτισμός μου υποδέχεται τον ξένο: κατώτερος ούτος ή… άλλος;

  • Δημιουργός: Μαρία Παρασκευά

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Α' Γυμνασίου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Γλώσσα
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Συνταγμένο σενάριο

Περίληψη

Το σενάριο ζητά από τα παιδιά να ανιχνεύσουν/αναγνώσουν το ιδεολογικού πολιτικού περιεχομένου μήνυμα που διαμορφώνεται μέσα από την πολυτροπική δόμηση κειμένων που σχετίζονται με την πολυπολιτισμικότητα και την πολυγλωσσία -κυρίως ως προς τη στάση της κυρίαρχης εθνοτικά ομάδας και πολιτισμού- να εξασκηθούν, επομένως, στην κριτική ανάγνωση διαφορετικών υφών κωδίκων και γλωσσών με βάση τη θεωρία των πολυγραμματισμών.

Ειδικότερα, στην α΄ φάση, καλούνται πρώτα να κατανοήσουν την έννοια της διαπολιτισμικότητας βασισμένοι σε ένα μικρής διάρκειας φιλμ που γυρίστηκε από τα παιδιά του διαπολιτισμικού σχολείου του Ελληνικού∙ στη συνέχεια δίνονται στους μαθητές μέσα από διαδικτυακές πηγές εξώφυλλα δίγλωσσων ή πολύγλωσσων βιβλίων ή περιοδικών που στοχεύουν στην υποδοχή των μεταναστών, τον γραμματισμό των μειονοτικών ομάδων, τη διδασκαλία ελληνικών σε ξένους μέσα από επίσημους ή άτυπους φορείς που ασχολούνται με την ενδυνάμωση των μειονοτικών ομάδων και οι μαθητές καλούνται να τα αναλύσουν και να τα αποδομήσουν με σκοπό την αποκάλυψη της αντίληψης για τον ξένο που προωθείται από το συγκεκριμένο κείμενο, την ισότιμη, ανισότιμη, απροκατάληπτη, προκατειλημμένη στάση απέναντι σε αυτόν, τη γλώσσα και τον πολιτισμό του, στην αποκάλυψη δηλαδή των ηγεμονικών σχέσεων μεταξύ γλωσσών και πολιτισμών, όπως δηλώνονται ή υποδηλώνονται μέσα από την πολυτροπική δόμηση του νοήματος στα συγκεκριμένα κείμενα. Δίνεται μάλιστα προς ανάγνωση και το εξώφυλλο του μαθήματος της νεοελληνικής γλώσσας ως προς τον πολυπολιτισμικο ή όχι χαρακτήρα του. Στη φάση αυτή οι μαθητές ενδεχομένως να προστρέξουν και στις βιβλιοπαρουσιάσεις που τα συνοδεύουν ή και στη διερεύνηση των σκοπών που εξυπηρετεί ο ιστότοπος που τα φιλοξενεί, πάντα ανάλογα με τις ανάγκες της τάξης. Αφού παρουσιάσουν τα συμπεράσματά τους μέσα από τη σύγκριση των κειμένων αυτών, καλούνται στη β΄ φάση να δημιουργήσουν το δικό τους εξώφυλλο σε ένα επικοινωνιακό πλαίσιο που σχετίζεται με ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα παρουσίασης προτάσεων για τη δημιουργία εξωφύλλων με στόχο την διαπολιτισμικότητα και να δικαιολογήσουν τους σημειωτικούς τρόπους που επέλεξαν.

Επειδή καλούνται να προσδιορίσουν τη γλωσσική ταυτότητα του δέκτη ή των δεκτών του κειμένου τους και να τα προσαρμόσουν στις ανάγκες τους, πιθανόν να χρειαστεί να αναζητήσουν πολυγλωσσικό υλικό από ιστότοπους που θα προτείνει η εκπαιδευτικός ή και να αξιοποιηθούν οι ταυτότητες των μαθητών και ο ιδιαίτερος γλωσσικός και πολιτισμικός θησαυρός που μεταφέρουν στο σχολείο.

Διδακτική Ενότητα→ Νεοελληνική Γλώσσα
↘ Α Γυμνασίου
↘ Οι πρώτες μέρες σ’ ένα νέο σχολείο
↘ Ταξίδι στον κόσμο της φύσης
↘ Γνωρίζω τον τόπο μου και τον πολιτισμό του
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Άνθρωπος-Ενηλικίωση, εφηβεία-Φύλα
↘ Ανθρώπινες σχέσεις-Πόλεμος/Ειρήνη-Ο Ξένος/Άλλος
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
↘ Σχολική ζωή
↘ Πολιτισμός-Τέχνη
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Μορφολογία
↘ Ποικιλία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό - γνώσεις για τη σημείωση
↘ Γραπτό
↘ Προφορικό
↘ Υβριδικό (μείξη προφορικού και γραπτού λόγου)
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Ανάλυση διαδικασίας
↘ Εξήγηση
↘ Παράγραφος
↘ Περίληψη
↘ Οδηγίες
↘ Κειμενικά είδη
↘ Χρονικά/αφηγηματικά/βιογραφικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολογικά/γνώμης
↘ Διαλογικά/συνεντεύξεις
↘ Δημόσιας ζωής και διοικητικά
↘ Έρευνες/μελέτες
↘ Πληροφοριακά/διαφημιστικά
↘ Θεατρικές σειρές
↘ Έκθεση (σχολικού τύπου)
↘ Δοκίμιο
↘ Ιστολόγια
↘ Γλωσσική ποικιλία
↘ Πραγματολογία - κειμενογλωσσολογία
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Κριτική διάσταση
↘ Πρακτικές γραμματισμού
↘ Ανάγνωση
↘ Γραφή
↘ Επικοινωνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό
↘ Προφορικό
↘ Γραπτό
↘ Υβριδικό
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Ανάλυση διαδικασίας
↘ Εξήγηση
↘ Οδηγίες
↘ Κειμενικά είδη
↘ Χρονικά/αφηγηματικά/βιογραφικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολικά/γνώμης
↘ Διαλογικά/συνεντεύξεις
↘ Δημόσιας ζωής και διοικητικά
↘ Έρευνες/μελέτες
↘ Πληροφοριακά/διαφημιστικά
↘ Θεατρικές σειρές
↘ Έκθεση (σχολικού τύπου)
↘ Δοκίμιο
↘ Ιστολόγια
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)08/2014
Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Περιβάλλοντα διδασκαλίας / εξάσκησης
→ Εφαρμογές γραφείου
→ Εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Περιβάλλοντα σχεδιασμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Λεξικά, σώματα κειμένων
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Κεντρική προβολή/παρουσίαση
→ Φορητοί υπολογιστές