Κατεβάστε το σενάριο

Ο κύκλος της ζωής μέσα από την παραδοσιακή και τη μοντέρνα νεοελληνική ποίηση

  • Δημιουργός: Ευφροσύνη Ζαχαράτου

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Α' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Λογοτεχνία
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Συνταγμένο σενάριο

Περίληψη

Το σενάριο αυτό αφορά τη δεύτερη θεματική ενότητα «Παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση» και χωρίζεται σε τρεις φάσεις με βάση το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τη Λογοτεχνία της Α΄ Λυκείου.

Ειδικότερα, στην Α΄ φάση (δύο διδακτικές ώρες) ο εκπαιδευτικός εισάγει γενικά τους μαθητές (οι οποίοι έχουν χωριστεί σε ομάδες) στη θεματική ενότητα και πιο συγκεκριμένα στις έννοιες του μοντέρνου και του παραδοσιακού σε διάφορες πτυχές της καθημερινότητάς τους. Πληροφορεί τους μαθητές ότι αντικείμενο της θεματικής ενότητας θα είναι «Ο κύκλος της ζωής στη νεοελληνική ποίηση». Πιο συγκεκριμένα, οι ομάδες μελετούν έξι θέματα που χαρακτηρίζουν τον κύκλο αυτό: τη ζωή, τον θάνατο, τον έρωτα, το ταξίδι, τον ρόλο της τέχνης, τη νεότητα και το γήρας. Παράλληλα, ο εκπαιδευτικός ενημερώνει τους μαθητές για τον ιστότοπο ο οποίος θα λειτουργεί ως χώρος συνάντησης, ανταλλαγής απόψεων και ανατροφοδότησης. Ακολούθως, στη Β΄ φάση (επτά διδακτικές ώρες) προβλέπεται η μελέτη παραδοσιακών και μοντέρνων ποιημάτων ανά ομάδες, προκειμένου οι μαθητές να διερευνήσουν τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής και της μοντέρνας ποίησης, να συγκρίνουν αλλά και να δημιουργήσουν δικά τους ποιήματα. Στη Γ΄ φάση οι μαθητές διαβάζουν την «Ιθάκη» του Κ.Π. Καβάφη, συνθέτουν ένα ποίημα με τίτλο «Η δική μου Ιθάκη» και στη συνέχεια μελετώντας το ποίημα «Πάνω σε έναν ξένο στίχο» του Γ. Σεφέρη διερευνούν τον μύθο του Οδυσσέα στην παραδοσιακή και μοντέρνα ποίηση.

Στο πλαίσιο του σεναρίου αυτού προβλέπεται η προσέγγιση του θέματος της ενότητας μέσα από τη σκοπιά διάφορων τεχνών, αφού δίδεται η δυνατότητα για δημιουργική γραφή, μουσική και εικαστική επένδυση ποιημάτων, με τη συνδρομή και των Νέων Τεχνολογιών. Στο τελικό στάδιο του σεναρίου προβλέπεται η παρουσίαση των εργασιών στην ολομέλεια και η ανασύνθεση των γνώσεων.

Διδακτική Ενότητα→ Α Λυκείου
↘ Παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Ανθρώπινες σχέσεις-Πόλεμος/Ειρήνη-Ο Ξένος/Άλλος
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Λογοτεχνικά γένη και είδη
↘ Ποίηση-ποίημα
↘ Ρεύματα-σχολές
↘ Ρομαντισμός
↘ Παρνασσισμός
↘ Υπερρεαλισμός
↘ Συμβολισμός
↘ Μοντερνισμός
↘ Τεχνικές/τρόποι γραφής
↘ Σύμβολο
↘ Μύθος
↘ Δραματικότητα
↘ Μέτρο-στιχουργία
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Κειμενικά είδη
↘ Ποιήματα/τραγούδια
↘ Ανάγνωση
↘ Ανάγνωση κατά ομάδες
↘ Απαγγελία-αφήγηση-δραματοποίηση
↘ Συζήτηση
↘ Παραγωγή κειμένου
↘ Ανάπτυξη ερωτήματος ερμηνείας κειμένου
↘ Λογοτεχνικό κείμενο (quasi literature writing)
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
↘ Συνεργατικό κείμενο
↘ Κείμενα οπτικής επικοινωνίας (σχέδιο, ζωγραφιά, φωτογραφία)
↘ Ακρόαση
↘ Απαγγελία/αφήγηση/ανάγνωση
↘ Μουσική-τραγούδι
↘ Μελοποιημένη ποίηση
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)11/2012
Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Εφαρμογές γραφείου
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Κεντρική προβολή/παρουσίαση
→ Φορητοί υπολογιστές

Κείμενα

  • Βαλαωρίτης, Νάνος. Μικρός θρήνος.
  • Βαρβέρης, Γιάννης. Το κερί.
  • Δημουλά, Κική. Σύνδρομο.
  • Ελύτης, Οδυσσέας. [Στα χτήματα βαδίσαμε όλη μέρα…].
  • Ελύτης, Οδυσσέας. Μικρή Πράσινη Θάλασσα.
  • Εμπειρίκος, Ανδρέας. [Τρία αποσπάσματα].
  • Καβάφης, Κ.Π. Θάλασσα του πρωιού.
  • Καβάφης, Κ.Π. Κεριά.
  • Καβάφης, Κ.Π. Εκόμισα εις την Τέχνη.
  • Καβάφης, Κ.Π. Ένας γέρος.
  • Καβάφης, Κ.Π. Ιθάκη.
  • Καρυωτάκης, Κ.Γ. [Τι νέοι που φτάσαμεν εδώ…].
  • Καρυωτάκης, Κ.Γ. Αγάπη.
  • Καρυωτάκης, Κ.Γ. Πρέβεζα.
  • Καρυωτάκης, Κ.Γ. Τελευταίο ταξίδι.
  • Καρυωτάκης, Κ.Γ. Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων.
  • Κορνάρος, Βιτσέντζος. Ερωτόκριτος.
  • Λαπαθιώτης, Ναπολέων. Νυχτερινό.
  • Μαβίλης, Λορέντζος. Λήθη.
  • Οδυσσέας, Ελύτης. Πίνοντας ήλιο κορινθιακό.
  • Παλαμάς, Κωστής. Το καλοκαίρι.
  • Παλαμάς, Κωστής. Ύστερ’ από τη ζωή.
  • Παλαμάς, Κωστής. Πατρίδες, [Σαν των Φαιάκων το καράβι…].
  • Παλαμάς, Κωστής. Το πανηγύρι στα σπάρτα.
  • Σαχτούρης, Μίλτος. Τα δώρα.
  • Σεφέρης, Γεώργιος. Πάνω σ’ έναν ξένο στίχο.
  • Σολωμός, Διονύσιος. Ελεύθεροι Πολιορκημένοι.