Κατεβάστε το σενάριο

Τεκμήρια

  • Αρχείο 1 [51,82 MB]
  • Αρχείο 2 [3,47 MB]

Όμορφη και παράξενη πατρίδα… Η εικόνα της πατρίδας στη νεοελληνική ποίηση· από την παράδοση στο μοντερνισμό

  • Δημιουργός: Καλλιόπη Κωτσάκη

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Α' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Λογοτεχνία
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Εφαρμοσμένο σενάριο

Περίληψη

Το σενάριο στην εφαρμογή του αναπτύχθηκε σε τρεις φάσεις: «πριν την ανάγνωση» δύο ώρες, «ανάγνωση» εννέα ώρες, «μετά την ανάγνωση» μία διδακτική ώρα. Η γ΄ φάση «μετά την ανάγνωση» ολοκληρώθηκε, μαζί και το σενάριο, με τη συνάντηση της ολομέλειας του τμήματος με την ποιήτρια Μ. Βλαχάκη και τη συζήτηση μαζί της για την ποίηση.

Στην α΄ φάση, «πριν την ανάγνωση», ανοίξαμε τον διάλογο με την ποίηση. Δώσαμε το περίγραμμα του όρου, αναδείξαμε την ποικιλία των θεμάτων της. Επιλέξαμε να διαβάσουμε ποιητικά κείμενα διαφορετικών εποχών και λογοτεχνικών ρευμάτων με κοινό θεματικό άξονα την πατρίδα. Έτσι γνωρίσαμε και κατανοήσαμε την αλλαγή της ποίησης στην πορεία της από την παράδοση στον μοντερνισμό.

Στη β΄ φάση, την αναγνωστική, οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες διάβασαν δείγματα παραδοσιακής και μοντέρνας ποίησης, διαφορετικών λογοτεχνικών ρευμάτων και εστίασαν στην έννοια της πατρίδας, στα συστατικά που ο κάθε ποιητής χρησιμοποιεί για να την παρουσιάσει και στον τρόπο γραφής του. Οι μαθητές διάβασαν τα κείμενα και επεξεργάστηκαν τα φύλλα εργασίας. Η χρήση του επεξεργαστή κειμένου βοήθησε τους μαθητές να κατανοήσουν τον τρόπο που δομείται ένα ποιητικό κείμενο και ο ψηφιακός υπομνηματισμός τούς δίνει τη δυνατότητα να σχολιάσουν με τη δική τους προοπτική ένα ποίημα.

Στη διάρκεια της β΄ φάσης αποφασίσαμε α) την οργάνωση ενός μικρού αφιερώματος για τα 70 χρόνια από το θάνατο του Κ. Παλαμά. Αφορμή στάθηκε η ανάγνωση αποσπάσματος του «Προφητικού Λόγου» από το έργο του ποιητή Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου β) τη συνάντηση με την χανιώτισσα ποιήτρια Μαρινέλλα Βλαχάκη. Κατά συνέπεια η προετοιμασία της εκδήλωσης μας έδωσε τη δυνατότητα να ασχοληθούμε με την ποίηση και άλλες ώρες, εκτός σεναρίου.

Στην γ΄ φάση, «μετά την ανάγνωση», στην τάξη και σε ολομέλεια συζητήσαμε ανακεφαλαιωτικά για την «ποιητική» εικόνα της πατρίδας για περίπου είκοσι λεπτά. Στη συνέχεια, καθώς γνωρίζαμε για την επίσκεψη της ποιήτριας στην τάξη αποφασίσαμε στη συνάντηση-συζήτηση μαζί της να τεθούν ερωτήματα γύρω από την ποίηση και τον ρόλο της στην καθημερινότητα μας. Η δίωρη συνάντηση-συζήτηση μαζί της στην τάξη μας θεωρήσαμε ότι ολοκλήρωσε την γ΄ φάση, «μετά την ανάγνωση», του σεναρίου μας.

Διδακτική Ενότητα→ Α Λυκείου
↘ Παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
↘ Πολιτισμός-Τέχνη
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Λογοτεχνικά γένη και είδη
↘ Ποίηση-ποίημα
↘ Ρεύματα-σχολές
↘ Ρομαντισμός
↘ Κλασικισμός
↘ Παρνασσισμός
↘ Υπερρεαλισμός
↘ Συμβολισμός
↘ Ρεαλισμός
↘ Μοντερνισμός
↘ Τεχνικές/τρόποι γραφής
↘ Ειρωνεία
↘ Σχήματα λόγου
↘ Σύμβολο
↘ Δραματικότητα
↘ Μέτρο-στιχουργία
↘ Ποιητικές φόρμες
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Ανάγνωση
↘ Ανάγνωση κατά ομάδες
↘ Συζήτηση
↘ Παραγωγή κειμένου
↘ Ανάπτυξη ερωτήματος ερμηνείας κειμένου
↘ Ανάπτυξη δοκιμίου (essay)
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
↘ Ακρόαση
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)06/02/2013
Χρονολογία έως20/03/2013
Σχολική μονάδα

Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Πανεπιστημίου Κρήτης

Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Εφαρμογές γραφείου
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Περιβάλλοντα σχεδιασμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Λεξικά, σώματα κειμένων
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Κεντρική προβολή/παρουσίαση
→ Φορητοί υπολογιστές

Κείμενα

  • Βρεττάκος, Νικηφόρος. Διονύσιος Σολωμός.
  • Ελύτης, Οδυσσέας. [Στα χτήματα βαδίσαμε όλη μέρα…], Το Άξιον εστί (Τα Πάθη, άσμα η΄), [Όμορφη και παράξενη πατρίδα…], [Tης αγάπης αίματα με πορφύρωσαν].
  • Καβάφης,Κ.Π. Περιμένοντας τους βαρβάρους, Αλεξανδρινοί βασιλείς, Ιθάκη, Θερμοπύλες.
  • Κάλβος, Ανδρέας. Ο φιλόπατρις.
  • Μαβίλης, Λορέντζος. Πατρίδα.
  • Παλαμάς, Κωστής. Ο δωδεκάλογος του Γύφτου, [Πατρίδες! αέρας, γη…].
  • Πολέμης, Ιωάννης. Τι είναι η πατρίδα μας.
  • Ρίτσος, Γιάννης. Ρωμιοσύνη, Ο τόπος μας.
  • Σεφέρης, Γιώργος. Ελένη, Επί ασπαλάθων…, Τελευταίος σταθμός, Ο τόπος μας είναι κλειστός.
  • Σικελιανός, Άγγελος. Πνευματικό εμβατήριο.
  • Σολωμός, Διονύσιος. Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, Ο Κρητικός.