Κατεβάστε το σενάριο

Τεκμήρια

  • Αρχείο 1 [5,73 MB]
  • Αρχείο 2 [3,47 MB]

Ταξιδεύοντας με τη γοργόνα

  • Δημιουργός: Βασίλης Μπακύρας

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Β' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Λογοτεχνία
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Εφαρμοσμένο σενάριο

Το σενάριο στηρίζεται

Περίληψη

Πρωτεύον ζητούμενο του σεναρίου ήταν να εξοικειωθούν οι μαθητές με τη διαδικασία ανάγνωσης των συμβόλων στην ποίηση –στον βαθμό που είναι αυτό εφικτό–, εκλαμβάνοντάς την (τη διαδικασία) ως μια απόπειρα προσέγγισης ενός “άλλου” (οπωσδήποτε όχι “νεκρού” ή εξωγήινου) κόσμου που δημιουργεί εκ νέου την πραγματικότητα με γλωσσικά σημεία επιφορτισμένα συνυποδηλωτικά. Παράλληλα, επιδιώχθηκε να αντιληφθούν οι μαθητές ότι η σημασιοδότηση του ίδιου σημαίνοντος συναρτάται με τα διαφορετικά ιστορικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα στα οποία παράγεται το κείμενο, ποιητικό ή άλλο.

Η γοργόνα αποτελεί το παράδειγμα-πεδίο εφαρμογής ως προς το οποίο κλήθηκαν οι μαθητές να μελετήσουν πώς ένας όρος εμφανίζεται εμφορούμενος από ποικίλες νοηματικές αποχρώσεις σε διαφορετικά περιβάλλοντα-ποιήματα. Με αφετηρία τη μορφή της γοργόνας στον διαδεδομένο λαϊκό θρύλο που προσέδωσε εθνικές διαστάσεις στον συμβολισμό της, οι μαθητές μελέτησαν περιπτώσεις συμβολικής λειτουργίας της σε ποιητικά έργα της γενιάς του ’30 και διαπίστωσαν πώς μία λέξη φορτίζεται συνυποδηλωτικά με διαφορετικό περιεχόμενο από ποιητές της ίδιας γενιάς ή ακόμη και από τον ίδιο ποιητή. Δοκίμασαν να ανιχνεύσουν τα σύμβολα, συσχετίζοντάς τα με την ιστορική και τη λογοτεχνική πραγματικότητα της συγγραφής και “ενσωματώνοντας” ταυτόχρονα στην ανάγνωση τις ορίζουσες της δικής τους ταυτότητας. Καίριο ρόλο στη διαδικασία αυτή είχε η αξιοποίηση του κοινωνικού δικτύου Facebook μέσα από το οποίο οι ομάδες εργασίας των μαθητών, υιοθετώντας εικονικές ταυτότητες, εμβάθυναν στην ανάγνωση των συμβολισμών που φέρει η γοργόνα στα συγκεκριμένα ποιήματα που μελέτησαν. Τέλος, οι μαθητές, μέσα από την επαφή με σύγχρονες εκδοχές του συγκεκριμένου συμβόλου, κατέθεσαν τις σκέψεις τους αναφορικά με τη νοηματική φόρτιση και την αξιοποίηση της συμβολικής διάστασης της γοργόνας στη δική τους χρονική εγγύτητα, επενδύοντάς τες με τη δημιουργική σφραγίδα τους.

Στην εκπόνηση του σεναρίου οι μαθητές συμμετείχαν τόσο σε ομαδικές δραστηριότητες, μέσα από τις οποίες αξιολογήθηκε ο βαθμός συνεργασίας όλων και η συνεισφορά του κάθε μέλους στην ομάδα, όσο και με ατομικές εργασίες που επέτρεψαν τη διαπίστωση της προσωπικής πρόσληψης

Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
↘ Πολιτισμός-Τέχνη
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Λογοτεχνικά γένη και είδη
↘ Ποίηση-ποίημα
↘ Ρεύματα-σχολές
↘ Συμβολισμός
↘ Μοντερνισμός
↘ Γραμματολογικές περίοδοι
↘ Γενιά του 1930
↘ Τεχνικές/τρόποι γραφής
↘ Σύμβολο
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Κειμενικά είδη
↘ Πληροφοριακά/διαφημιστικά
↘ Ανάγνωση
↘ Ανάγνωση κατά ομάδες
↘ Συζήτηση
↘ Παραγωγή κειμένου
↘ Ανάπτυξη ερωτήματος ερμηνείας κειμένου
↘ Λογοτεχνικό κείμενο (quasi literature writing)
↘ Δημιουργική γραφή (creative writing)
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
↘ Ακρόαση
↘ Μουσική-τραγούδι
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Σχόλια πάνω στη χρονική διάρκεια

Στη διάρκεια εφαρμογής του σεναρίου πραγματοποιήθηκαν δύο πολυήμερες σχολικές εκδρομές, με αποτέλεσμα να παραταθεί η περίοδος εφαρμογής του

Χρονολογία (από)19/02/2015
Χρονολογία έως23/04/2015
Σχολική μονάδα

1ο ΓΕΛ Σαλαμίνας

Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Περιβάλλοντα διδασκαλίας / εξάσκησης
→ Εφαρμογές γραφείου
→ Εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης
→ Περιβάλλοντα σχεδιασμού

Κείμενα

  • Ελύτης, Οδυσσέας. Τα τζιτζίκια.
  • Καββαδίας, Νίκος. Έχω μια πίπα.
  • Καρκαβίτσας, Ανδρέας. Η γοργόνα.
  • Ρίτσος,Γιάννης. Ρωμιοσύνη.
  • Σεφέρης, Γιώργος. Λεωφόρος Συγγρού, 1930.
  • Σεφέρης, Γιώργος.Ο Μαθιός Πασκάλης ανάμεσα στα τριαντάφυλλα.