Κατεβάστε το σενάριο

Κύπρος 1974: μια ανοιχτή πληγή

  • Δημιουργός: Αλεξάνδρα Γερακίνη

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Γ' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Λογοτεχνία
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Συνταγμένο σενάριο

Εφαρμογές του σεναρίου

Περίληψη

Το θέμα του σεναρίου είναι η επαφή και η γνωριμία των μαθητών με την τραγωδία της Κύπρου μέσα από λογοτεχνικά κείμενα. Βασικός στόχος είναι οι μαθητές να κατανοήσουν ότι το Κυπριακό ζήτημα εξακολουθεί να αποτελεί μια ανοιχτή πληγή για τον ελληνισμό και να νιώσουν την ανθρώπινη διάσταση της κυπριακής τραγωδίας. Οι μαθητές ξεκινούν μελετώντας τo διήγημα του Γιώργου Φιλίππου Πιερίδη «Αλλοφροσύνη». Το κείμενο αυτό θα τους δώσει το έναυσμα και όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζονται, καθώς οι μαθητές δε γνωρίζουν τα γεγονότα της Κύπρου, για να προχωρήσουν στην ομαδική μελέτη και επεξεργασία ποιημάτων με θέμα την κυπριακή τραγωδία. Το διήγημα «Αλλοφροσύνη» βρίσκεται στο φάκελο του σεναρίου στο Google Drive, τον οποίο ο εκπαιδευτικός έχει δημιουργήσει και έχει μοιραστεί με όλους τους μαθητές της τάξης. Σε αυτό το διήγημα ο εκπαιδευτικός έχει δημιουργήσει υπερσυνδέσεις, οι οποίες θα βοηθήσουν τους μαθητές στην κατανόηση του κειμένου και θα τους δείξουν τις δυνατότητες της υπερσύνδεσης στη συγγραφή. Οι μαθητές συζητούν για το κείμενο και τις υπερσυνδέσεις, σκιαγραφούν την ηρωίδα του διηγήματος και τέλος, παράγουν το δικό τους κείμενο δημιουργικής γραφής, το οποίο αργότερα θα συμπεριλάβουν στην ηλεκτρονική τους εφημερίδα.

Στη συνέχεια, οι μαθητές, χωρισμένοι σε τέσσερις ομάδες, μελετούν ποιήματα που παρουσιάζουν διαφορετικές όψεις της κυπριακής τραγωδίας: τον πόνο για τις χαμένες πατρίδες, τον πόνο που προκαλεί η απώλεια αγαπημένων προσώπων, τον θυμό και την αναζήτηση πολιτικών ευθυνών και τέλος, την αγωνιστική διάθεση και την αντίσταση. (O χωρισμός των ομάδων στηρίχτηκε στις τέσσερις κατηγορίες ποιημάτων που προτείνει ο Αντώνης Πετρίδης στην ιστοσελίδα του «Οι Λωτοφάγοι».) Οι μαθητές συνδέουν το λογοτεχνικό κείμενο με το ιστορικό και προσωπικό βίωμα, αναζητούν τα εκφραστικά μέσα με τα οποία ο κάθε ποιητής αποδίδει το κυρίαρχο συναίσθημα, σχολιάζουν τον ρόλο της πρωτοπρόσωπης αφήγησης και δημιουργούν υπερσυνδέσεις στο ποίημά τους ανάλογες με αυτές που ο εκπαιδευτικός έχει δημιουργήσει στο διήγημα «Αλλοφροσύνη».

Στο τελευταίο δίωρο του μαθήματος παράγουν το δικό τους κείμενο, σχετικό με το θέμα του ποιήματος που μελέτησαν, συγκεντρώνουν όλες τις εργασίες τους στην ηλεκτρονική εφημερίδα που θα δημιουργήσουν κατά ομάδες στο montage και τις παρουσιάζουν. Το συγκεκριμένο διαδικτυακό εργαλείο βοηθά πολύ τους μαθητές να συγκεντρώσουν αλλά και να παρουσιάσουν τις εργασίες τους εύκολα, καθώς, συνήθως, υπάρχει πρόβλημα και αμηχανία αλλά και χάσιμο χρόνου στην παρουσίαση των εργασιών.

Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
↘ Ιστορία
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Λογοτεχνικά γένη και είδη
↘ Ποίηση-ποίημα
↘ Γραμματολογικές περίοδοι
↘ Γενιά του 1970
↘ Τεχνικές/τρόποι γραφής
↘ Σχήματα λόγου
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Ανάγνωση
↘ Ανάγνωση κατά ομάδες
↘ Συζήτηση
↘ Παραγωγή κειμένου
↘ Ανάπτυξη δοκιμίου (essay)
↘ Λογοτεχνικό κείμενο (quasi literature writing)
↘ Συνεργατικό κείμενο
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)05/2014
Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Φορητοί υπολογιστές

Κείμενα

  • Αγγελίδου, Κλαίρη. Νοσταλγία.
  • Αγγελίδου, Κλαίρη. Προσμονή.
  • Μηχανικός, Παντελής. Ονήσιλος.
  • Μηχανικός, Παντελής. Πήραν την πόλη.
  • Μόντης, Κώστας. Στιγμές της εισβολής.
  • Μόντης, Κώστας. Από το τρίτο γράμμα στη μητέρα.
  • Νικολάου, Πολύβιος. Πιο πίσω.
  • Πασιαρδής, Μιχάλης. Εσύ δεν λες τίποτα.
  • Πασιαρδής, Μιχάλης. Είμαστε έλληνες.
  • Πιερίδης, Γιώργος Φιλίππου. Αλλοφροσύνη.
  • Πούλιος, Λευτέρης. Καλοκαίρι του 78.
  • Χαραλαμπίδης, Κυριάκος. Γλυκό του κουταλιού.
  • Χαραλαμπίδης, Κυριάκος. Στα στέφανα της κόρης του.
  • Χαραλαμπίδης, Κυριάκος. Παιδί με μια φωτογραφία.
  • Χρυσάνθης, Κύπρος. Εξομολόγηση.