Κατεβάστε το σενάριο

Τεκμήρια

  • kouroutsidou_to_kykneio_asma_enos_stratigou_tekmiria_rar [58,97 MB]

Το κύκνειο άσμα ενός στρατηγού

  • Δημιουργός: Σοφία Κουρουτσίδου

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Α' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Εφαρμοσμένο σενάριο

Το σενάριο στηρίζεται

Περίληψη

Η Σικελική Εκστρατεία υπήρξε μια από τις μαύρες σελίδες της αθηναϊκής ηγεμονίας, ενώ τα πρόσωπα που εμπλέκονται σε αυτήν έχουν αποκτήσει μυθιστορηματικές διαστάσεις. Λίγο πριν πέσει η αυλαία, ο κουρασμένος και ασθενής Νικίας, ένας στρατηγός που έδωσε το όνομά του σε μια εύθραυστη ειρήνη και σύρθηκε σε ένα μεγαλεπήβολο εγχείρημα χωρίς να το θέλει, μόνο και μόνο για να μην αποσυρθεί από την πολιτική σκηνή, αναβλητικός και δεισιδαίμων, προσπαθεί να εμψυχώσει τους στρατιώτες που υποχωρούν άτακτα. Μιλώντας με τον «τρόπο του Νικία», ο ιστορικός Θουκυδίδης μεταφέρει την ένταση των τελευταίων στιγμών σε μια απολογητική ρητορική που απευθύνεται κυρίως στο συναίσθημα και στηρίζεται στο κοινό αξίωμα ότι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Το σενάριο επιχειρεί να αναδείξει τα παραπάνω στοιχεία καθώς και τον ρόλο των δημηγοριών στο έργο του Θουκυδίδη.
Η εφαρμογή του σεναρίου δεν έδωσε έμφαση στον ρόλο των δημηγοριών στο έργο του Θουκυδίδη. Δεδομένου ότι κατά το σχολικό έτος 2014-2015, κατά το οποίο εφαρμόστηκε το σενάριο, το Ζ΄ βιβλίο του Θουκυδίδη ήταν εκτός ύλης, με πρωτοβουλία της διδάσκουσας η εφαρμογή έγινε σε συνδυασμό με τον λόγο του Θρασύβουλου στα «Ελληνικά» του Ξενοφώντα (κείμενο από μετάφραση 2.4.13-17), ο οποίος εκφωνείται «λίγο πριν πέσει η αυλαία» του τυραννικού καθεστώτος στην Αθήνα και, συγκεκριμένα, λίγο πριν ξεκινήσει η μάχη δημοκρατικών – ολιγαρχικών. Ο Θρασύβουλος, όπως και ο Νικίας, προσπαθεί να εμψυχώσει το στράτευμά του, ο δε Ξενοφώντας, όπως και ο Θουκυδίδης, μεταφέρει την ένταση των τελευταίων στιγμών πριν από την έναρξη της μάχης και την αξία της ελπίδας και της προσπάθειας. Κατά την εφαρμογή λοιπόν του σεναρίου, η έμφαση δόθηκε στη σύγκριση των δύο λόγων και στην ανάδειξη κοινών στοιχείων και διαφορών στην προσπάθεια των δύο ομιλητών να εμψυχώσουν το ακροατήριό τους ενάντια στον εχθρό τους.

Διδακτική Ενότητα→ Α Λυκείου
↘ Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι
↘ Θουκυδίδης, Ιστορίαι – Βιβλίο 7 Κεφάλαια 75-77
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Ανθρώπινες σχέσεις-Πόλεμος/Ειρήνη-Ο Ξένος/Άλλος
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Σύνταξη
↘ Μετοχή
↘ Ευθύς – πλάγιος λόγος
↘ Λεξιλόγιο - Σημασιολογία
↘ Πολυσημία
↘ Σχέσεις λέξεων
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό - γνώσεις για τη σημείωση
↘ Γραπτό
↘ Προφορικό
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Κειμενικά είδη
↘ Ιστορικά
↘ Φιλοσοφικά - επιστημονικά
↘ Ρητορικά
↘ Συγγραφέας
↘ Ηρόδοτος
↘ Ξενοφών
↘ Θουκυδίδης
↘ Αριστοτέλης
↘ Γραμματολογικές περίοδοι
↘ Κλασική εποχή
↘ Τεχνικές/τρόποι γραφής
↘ Διακειμενικότητα
↘ Ιστορική αφήγηση
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Κριτική διάσταση
↘ Πρακτικές γραμματισμού
↘ Ανάγνωση
↘ Γραφή
↘ Επικοινωνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό
↘ Προφορικό
↘ Γραπτό
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Κειμενικά είδη
↘ Χρονικά/αφηγηματικά/βιογραφικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολικά/γνώμης
↘ Έρευνες/μελέτες
↘ Πολιτικού λόγου/ρητορικά
↘ Πληροφοριακά/διαφημιστικά
↘ Δοκίμιο
↘ Ιστολόγια
↘ Ανάγνωση
↘ Ανάγνωση κατά ομάδες
↘ Σιωπηλή κατ' ιδίαν ανάγνωση
↘ Απαγγελία-αφήγηση-δραματοποίηση
↘ Συζήτηση
↘ Παραγωγή κειμένου
↘ Ανάπτυξη ερωτήματος ερμηνείας κειμένου
↘ Ανάπτυξη δοκιμίου (essay)
↘ Προφορικό κείμενο
↘ Συνεργατικό κείμενο
↘ Ακρόαση
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)03/02/2015
Χρονολογία έως11/02/2015
Σχολική μονάδα

2ο Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αθηνών

Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Περιβάλλοντα διδασκαλίας / εξάσκησης
→ Εφαρμογές γραφείου
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Λεξικά, σώματα κειμένων
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Κεντρική προβολή/παρουσίαση