Κατεβάστε το σενάριο

Το παραμύθι χωρίς όνομα: η συνομιλία του Ιάκωβου Καμπανέλλη με την Πηνελόπη Δέλτα

  • Δημιουργός: Καλλιόπη Κωτσάκη

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Α' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Λογοτεχνία
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Συνταγμένο σενάριο

Περίληψη

Το διδακτικό σενάριο «Το παραμύθι χωρίς όνομα: η συνομιλία του Ιάκωβου Καμπανέλλη με την Πηνελόπη Δέλτα» στοχεύει στην «κριτική αγωγή (των μαθητών) στον σύγχρονο πολιτισμό». Η συνομιλία θεατρικού και λογοτεχνικού κειμένου αναδεικνύει ως σύνθετο πολιτισμικό φαινόμενο τη λογοτεχνία. Το λογοτεχνικό αφήγημα Παραμύθι χωρίς όνομα της Π. Δέλτα και το θεατρικό έργο Το παραμύθι χωρίς όνομα του Ι. Καμπανέλλη, κείμενα χαρακτηριστικά της ιστορικότητας και του ήθους των δημιουργών, συντείνουν στη διαμόρφωση και ανάδειξη της ιστορικότητας των αναγνωστών-μαθητών. Η Πηνελόπη Δέλτα στο αφήγημα Παραμύθι χωρίς όνομα, μια αλληγορία για την πολιτική και κοινωνική κατάσταση της Ελλάδας του 1909-1910 και ο Ι. Καμπανέλλης στο θεατρικό Το παραμύθι χωρίς όνομα, της δεκαετίας του ’60, όπου το «Παραμύθι….» γίνεται ιστορία για μεγάλους, αποτυπώνουν την εποχή τους (γεγονότα-ιδέες). Στην τάξη οι μαθητές, σε μια ατμόσφαιρα διαλόγου και συνεργασίας, διαβάζουν τα κείμενα, τα νοηματοδοτούν, αναδεικνύουν το αξιακό τους σύστημα και αντιλαμβάνονται τη διαχρονικότητά τους μέσα από τα πρόσωπα, τις καταστάσεις, τα τραγούδια, την αφηγηματική τεχνική των δημιουργών.

Το διδακτικό σενάριο αναπτύσσεται σε τρεις φάσεις: πριν την ανάγνωση τρεις (3) ώρες, ανάγνωση έξι (6) ώρες, μετά την ανάγνωση τρεις (3) ώρες. Στην Α΄ φάση, πριν την ανάγνωση, προσπαθούμε να ανασυστήσουμε την ατμόσφαιρα της εποχής του έργου με τα ιστορικά, πολιτικά, πολιτισμικά γεγονότα και να αναδείξουμε την άποψη ότι οι καλλιτέχνες είναι η εποχή τους, εμμένοντας στη σχέση του θεάτρου με την Ιστορία, όπως την γράφει η καθημερινότητα. Παρουσιάζουμε στοιχεία της προσωπικότητας και του έργου των δύο δημιουργών (Π. Δέλτα και Ι. Καμπανέλλη) και με την επίσκεψη στο ψηφιοποιημένο Αρχείο του Εθνικού Θεάτρου εντοπίζουμε: 1. τον τρόπο που συνομιλούν τα δύο κείμενα (πρώτα στοιχεία) και 2. την παράστασή τους. Τις έξι (6) επόμενες διδακτικές ώρες με βάση τα φύλλα εργασίας τόσο στην τάξη όσο και στο ηλεκτρονικό περιβάλλον του μαθήματος (Wiki) διαβάζουμε τα κείμενα των Π. Δέλτα και Ι. Καμπανέλλη και αναδεικνύουμε την υπόθεση, τη δομή, τα πρόσωπα-χαρακτήρες και το ήθος τους, τις αξίες, την τεχνική της γραφής τους, τη γλώσσα. Η επεξεργασία γίνεται με τη συνεργασία και τον διάλογο των ομάδων και την παρέμβαση του εκπαιδευτικού (ομαδοσυνεργατική μέθοδος διδασκαλίας, μετωπική διδασκαλία, διάλογος). Το διδακτικό σενάριο ολοκληρώνεται με την παράσταση αποσπάσματος του έργου του Ι. Καμπανέλλη και την παρουσίαση της συνθετικής εργασίας των μελών των ομάδων, με την οποία και διαπιστώνουμε αν οι μαθητές-αναγνώστες μπόρεσαν να αντιληφθούν ότι η λογοτεχνία μπορεί να δώσει εργαλεία κατανόησης του κόσμου και συγκρότησης της υποκειμενικότητας μας.

Διδακτική Ενότητα→ Α Λυκείου
↘ Θέατρο
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
↘ Πολιτισμός-Τέχνη
↘ Ιστορία
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Λογοτεχνικά γένη και είδη
↘ Θεατρικό έργο
↘ Τεχνικές/τρόποι γραφής
↘ Σάτιρα
↘ Εσωτερικός μονόλογος
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Κειμενικά είδη
↘ Δοκίμιο
↘ Ανάγνωση
↘ Απαγγελία-αφήγηση-δραματοποίηση
↘ Παραγωγή κειμένου
↘ Ανάπτυξη ερωτήματος ερμηνείας κειμένου
↘ Ανάπτυξη δοκιμίου (essay)
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)10/2012
Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Εφαρμογές γραφείου
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Κεντρική προβολή/παρουσίαση
→ Φορητοί υπολογιστές

Κείμενα

  • Καμπανέλλης, Ιάκωβος. Το παραμύθι χωρίς όνομα.
  • Δέλτα, Πηνελόπη. Παραμύθι χωρίς όνομα.