Κατεβάστε το σενάριο

Έφηβοι ερευνητές στο κυνήγι των αποδείξεων

  • Δημιουργός: Κωνσταντίνος Γκούφας

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Α' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Γλώσσα
  • Διαθεματικό: Ναι
  • Συνταγμένο σενάριο

Εφαρμογές του σεναρίου

Περίληψη

Η συγκεκριμένη διδακτική απόπειρα συνδυάζει πρωτοτυπία, έρευνα, προσπέλαση σύγχρονων κειμενικών τύπων και οργανική ένταξη των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία. Οι μαθητές προσπαθούν, μέσα από πακέτα οικογενειακών αποδείξεων, να ανασυνθέσουν το καταναλωτικό, κοινωνικό και οικονομικό προφίλ των εκάστοτε κατόχων πακέτων αποδείξεων, τους οποίους φυσικά δε γνωρίζουν. Δημιουργούν λίστες από τις αποδείξεις που συγκεντρώνουν και με βάση το Excel κατασκευάζουν πίνακες με τις συχνότητες των προϊόντων. Τους πίνακες αυτούς τους αξιοποιούν σε κείμενο - μικροέρευνα που αποτυπώνει την όλη έρευνά τους και τα αποτελέσματα. Τέλος, συντάσσουν πόστερ για να παρουσιάσουν ευσύνοπτα τα αποτελέσματα της δουλειάς τους στη σχολική κοινότητα, τα οποία αναρτώνται σε κεντρικά σημεία του σχολικού χώρου.

Πρόκειται για μικροέρευνα, η μορφή της οποίας ενέχει τη μελέτη και την επίλυση ενός πραγματικού προβλήματος. Σε πρώτη φάση, ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει στην ολομέλεια κάποιες αποδείξεις εν είδει αφόρμησης και με βάση αυτές γίνεται συζήτηση, προκειμένου να εξαχθούν επαγωγικά τα ερωτήματα που θα θέλουν να διερευνήσουν οι μαθητές και που θα κρίνουν ότι μπορούν να τα ερευνήσουν βλέποντας μόνο τις αποδείξεις. Στη συνέχεια, και αφού οι μαθητές έχουν διαβάσει ενδεικτικά κείμενα, προκειμένου να εξοικειωθούν με το κειμενικό είδος της μικροέρευνας, αποκωδικοποιούνται στην ολομέλεια τα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου κειμενικού είδους, με βάση τις δραστηριότητες του πρώτου φύλλου εργασίας. Έπειτα, αφού οι ομάδες μελετήσουν, κατηγοριοποιήσουν και καταγράψουν στο Excel τα στοιχεία από το πακέτο αποδείξεων που τους αντιστοιχεί, δημιουργούν τα ανάλογα γραφήματα, τα οποία ενσωματώνουν και αξιοποιούν στα πορίσματά τους, που αποκρυπτογραφούν τις συνήθειες και το προφίλ του κατόχου/των κατόχων του πακέτου αποδείξεων. Τέλος, δημιουργούν πόστερ με τα σημαντικότερα ευρήματά τους (όπως στα συνέδρια), τα οποία θα αναρτηθούν σε κεντρικά σημεία του σχολείου τους.

Οι μαθητές εστιάζουν σε κείμενα, όπου οι ΤΠΕ παίζουν σημαντικό ρόλο και τα οποία είναι στον πυρήνα του σχολικού γραμματισμού, αυτά που, κακώς ίσως, λέγονται «απαιτητικά κείμενα». Η αξιοποίηση, επομένως, των ΤΠΕ είναι ουσιώδης και αναδεικνύεται η πρόσθετη παιδαγωγική τους αξία, έχοντας σχέση με την επικοινωνία και τα κείμενα. Αναδεικνύονται πολλά στοιχεία κριτικού γραμματισμού σχετικά με το πώς ψάχνουμε, τι βρίσκουμε, πώς επιλέγουμε και γιατί.

Διδακτική Ενότητα→ Νεοελληνική Γλώσσα
↘ Α Λυκείου
↘ Ο λόγος
↘ Η περιγραφή
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Φύση-Οικολογία-Περιβάλλον-Ζώα
↘ Οικογένεια
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
↘ Σχολική ζωή
↘ Αθλητισμός-Διατροφή
↘ Ιστορία
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Μορφολογία
↘ Επίθετα
↘ Ρήματα
↘ Σύνδεσμοι
↘ Σύνταξη
↘ Πρόταση
↘ Όροι της πρότασης
↘ Ονοματικό σύνολο
↘ Ρηματικό σύνολο
↘ Επιρρηματικό σύνολο
↘ Σχήματα λόγου
↘ Σύνδεση προτάσεων
↘ Ονοματικές δευτερεύουσες προτάσεις
↘ Επιρρηματικές δευτερεύουσες προτάσεις
↘ Ευθύς – πλάγιος λόγος
↘ Λεξιλόγιο - Σημασιολογία
↘ Παραγωγή
↘ Σύνθεση
↘ Πολυσημία
↘ Γραφή
↘ Συντομογραφίες
↘ Ορθογραφία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό - γνώσεις για τη σημείωση
↘ Γραπτό
↘ Προφορικό
↘ Υβριδικό (μείξη προφορικού και γραπτού λόγου)
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Ανάλυση διαδικασίας
↘ Εξήγηση
↘ Παράγραφος
↘ Περίληψη
↘ Οδηγίες
↘ Κειμενικά είδη
↘ επιστολές/προσκλήσεις
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολογικά/γνώμης
↘ Διαλογικά/συνεντεύξεις
↘ Έρευνες/μελέτες
↘ Οδηγίες χρήσης
↘ Ειδησεογραφικά
↘ Πληροφοριακά/διαφημιστικά
↘ Ιστολόγια
↘ Ηλεκτρονικά μηνύματα
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Κριτική διάσταση
↘ Πρακτικές γραμματισμού
↘ Ανάγνωση
↘ Γραφή
↘ Επικοινωνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό
↘ Προφορικό
↘ Γραπτό
↘ Υβριδικό
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Ανάλυση διαδικασίας
↘ Εξήγηση
↘ Οδηγίες
↘ Περίληψη
↘ Κειμενικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολικά/γνώμης
↘ Διαλογικά/συνεντεύξεις
↘ Έρευνες/μελέτες
↘ Οδηγίες χρήσης
↘ Ειδησεογραφικά
↘ Πληροφοριακά/διαφημιστικά
↘ Παράγραφος
↘ Ιστολόγια
↘ Ηλεκτρονικά μηνύματα
↘ Παραγωγή κειμένου
↘ Δημιουργική γραφή (creative writing)
↘ Πολυτροπικό (ψηφιακό) κείμενο
↘ Συνεργατικό κείμενο
Σύνδεση με άλλο γνωστικό αντικείμενο→ Άλλα γνωστικά αντικείμενα
↘ Πληροφορική
↘ Στατιστική
→ Ημιτυπικές και άτυπες διαδικασίες εκπαίδευσης
↘ Αγωγή Υγείας
↘ Ερευνητικές Εργασίες – Project
↘ Περιβαλλοντική Αγωγή
↘ Πολιτιστικά προγράμματα
Χώρος→ Εντός σχολείου
→ Εικονικός χώρος
Χρονική διάρκεια7-12 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)06/2014
Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Εφαρμογές γραφείου
→ Εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Περιβάλλοντα σχεδιασμού
→ Πλατφόρμες wiki, blog, κλπ
→ Λεξικά, σώματα κειμένων
→ Εργαστήριο υπολογιστών