Κατεβάστε το σενάριο

Το κωμικό και το γέλιο

  • Δημιουργός: Πολυξένη Μπίλλα

  • Βαθμίδα εκπαίδευσης - Τάξη: Α' Λυκείου
  • Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική Γλώσσα
  • Διαθεματικό: Όχι
  • Συνταγμένο σενάριο

Εφαρμογές του σεναρίου

Περίληψη

Το σενάριο αναπτύσσεται σε δύο φάσεις. Κατά την πρώτη διδακτική ώρα, ως αφόρμηση παρουσιάζεται στους μαθητές μια διαφήμιση με στόχο τη δημιουργία ενός εύθυμου συναισθηματικού κλίματος που προσιδιάζει στο υπό διερεύνηση θέμα και τους εισάγει στη θεματική του σεναρίου. Στη συνέχεια, οι μαθητές, εργαζόμενοι σε ομάδες με διαφορετικά φύλλα εργασίας, επιχειρούν να αποκωδικοποιήσουν τους τρόπους με τους οποίους αποδίδεται σε διαφορετικά κειμενικά είδη (σατιρικό σκίτσο, σάτιρα, παρωδία, χρονογράφημα, ευθυμογράφημα, σατιρική ποίηση) ένας κωμικός χαρακτήρας που αποτελεί το όχημα της σάτιρας και της κριτικής της πολιτικής και εν γένει κοινωνικής πραγματικότητας.

Τη δεύτερη ώρα της πρώτης φάσης, οι ομάδες ανταλλάσσουν Φύλλα Εργασίας (π.χ. οι ομάδες 2 και 3 μελετούν τα στοιχεία που κατέγραψαν οι ομάδες 4 και 5 και αντίστροφα – αντίστοιχα λειτουργούν οι ομάδες 1 και 6). Στόχος τους είναι να συγκρίνουν τα στοιχεία που κατέγραψαν και να εμπλουτίσουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με τις τεχνικές πρόκλησης του κωμικού καθώς και να επισημάνουν κοινούς τόπους και διαφορές μεταξύ των κειμενικών ειδών που υπηρετούν τη σάτιρα της κοινωνικής πραγματικότητας. Αφού παρουσιάσουν τα συμπεράσματά τους, ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει την αλληγορία του Μπέρτολτ Μπρεχτ, «Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι» και ζητά από τους μαθητές να επισημάνουν σε αυτήν κάποιες από τις τεχνικές που γνώρισαν, καθώς και τον στόχο που εξυπηρετεί η επιλογή τους.

Κατά την πρώτη ώρα της δεύτερης φάσης, οι μαθητές επιλέγουν τον τρόπο και το θέμα της εργασίας τους. Μπορούν να λειτουργήσουν ατομικά ή ομαδικά, να συνθέσουν την εργασία τους με τη βοήθεια υπολογιστή ή όχι (π.χ. να δημιουργήσουν σατιρικό σκίτσο με λογισμικό δημιουργίας comics ή χειρόγραφα). Αποστολή τους είναι να επιλέξουν μια είδηση από τον ημερήσιο τύπο (η αναζήτηση γίνεται διαδικτυακά) και να δημιουργήσουν ένα σατιρικό ποίημα, ένα ευθυμογράφημα, ένα σατιρικό σκίτσο, μια παρωδία ή μια αλληγορία. Η παρουσίαση των εργασιών γίνεται τη δεύτερη ώρα και αξιολογούνται ως προς την αποτελεσματικότητα των τεχνικών που επέλεξαν οι μαθητές.

Διδακτική Ενότητα→ Νεοελληνική Γλώσσα
↘ Α Λυκείου
↘ Η περιγραφή
↘ Η αφήγηση
Σκεπτικό-Στόχοι→ Γνώσεις για τον κόσμο
↘ Άτομο-κοινωνία, στάσεις ζωής
→ Γνώσεις για τη γλώσσα/λογοτεχνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό - γνώσεις για τη σημείωση
↘ Γραπτό
↘ Προφορικό
↘ Υβριδικό (μείξη προφορικού και γραπτού λόγου)
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Κειμενικά είδη
↘ Χρονικά/αφηγηματικά/βιογραφικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολογικά/γνώμης
↘ Ειδησεογραφικά
↘ Πληροφοριακά/διαφημιστικά
↘ Ποιήματα/τραγούδια
↘ Γλωσσική ποικιλία
↘ Πραγματολογία - κειμενογλωσσολογία
→ Γλώσσα και γραμματισμοί
↘ Ψηφιακοί γραμματισμοί
↘ Τεχνική διάσταση
↘ Λειτουργική διάσταση
↘ Πρακτικές γραμματισμού
↘ Ανάγνωση
↘ Γραφή
↘ Επικοινωνία
↘ Κειμενικοί τρόποι
↘ Μονοτροπικό
↘ Πολυτροπικό
↘ Προφορικό
↘ Γραπτό
↘ Υβριδικό
↘ Κειμενικοί τύποι
↘ Περιγραφή
↘ Αφήγηση
↘ Επιχειρηματολογία
↘ Κειμενικά είδη
↘ Χρονικά/αφηγηματικά/βιογραφικά είδη
↘ Σχολιαστικά/επιχειρηματολικά/γνώμης
↘ Πληροφοριακά/διαφημιστικά
↘ Ποιήματα/τραγούδια
Χώρος→ Εντός σχολείου
Χρονική διάρκεια1-6 διδακτικές ώρες
Χρονολογία (από)03/2014
Αξιοποίηση των ΤΠΕ→ Περιβάλλοντα διδασκαλίας / εξάσκησης
→ Εφαρμογές γραφείου
→ Διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού
→ Περιβάλλοντα σχεδιασμού
→ Λεξικά, σώματα κειμένων
→ Εργαστήριο υπολογιστών
→ Κεντρική προβολή/παρουσίαση